Дата: CHORSHANBA, 2010.04.21, 09:00 | Сообщение # 1
Группа: Удаленные
Сообщений: 4124
Hurmatli qizla biza bu mavzuda diniy va dunyoviy, ilmiy va amaliy, hayotiy va bowqa hamma mavzulada bir birimiza bilan fikr almawamiza, suhbat quramiza. Hayotilada böp ötgan qiziqarli va ibratli voqealaniyam yoziwila mumkin. Mavzu qoidasi:umuman ög'il bolala kiriwi, post qoldiriwi mumkinmas(uyog' vijdonilaga havola)
Ayollarning mahramlari 1. Er. Er xotinining barcha joylariga, butun vujudiga qarashi mubohdir. Oyatda istisno etilgan a’zolardan tashqari barcha a’zolardan manfaatlanishi mumkin. Qurtubiy shunday dedilar: “Ayolning eri va joriyaning xo‘jayini uning butun vujudiga boqishi mumkin bo‘lganidek, bir istisnodan tashqari barcha a’zolaridan ham foydalana oladi. Shuning uchun ham Alloh taolo ayol ziynatlarini ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan erkaklar sanog‘ini er bilan boshlagandir”. 2. Ota va bobolar. Ayolning ota va ona tomonidan otalari ayni hukmdadir. 3. Erning otasi. 4. Ayolning o‘z o‘g‘illari, erning o‘g‘illari va nabiralari. 5. Ayolning qarindoshi (aka-uka, opa-singil)lari. Xoh ota-onasi bir, xoh faqat ona yoki ota bir qarindoshi bo‘lsin, farqi yo‘q. 6. Qarindosh (aka-uka, opa-singil)larning o‘g‘illari. Sanalganlarning bari ayolga mahramdirlar. Bular oldida ziynatlarini ochish mubohdir. Alloh taolo bu oyatda amaki va tog‘alariga oid hukmni bayon etmagan. Barchafaqihlarga ko‘ra amaki va tog‘alarning hukmlari ham mahramiyat jihatidan yaqinlik darajalari sanalgan kishilar bilan birdir. Amaki va tog‘alar ota hukmida bo‘lgani uchun oyatda alohida sanalmagan. Oyatda sanalgan nasab yo‘li bilan qarindosh erkaklar ayolning mahrami bo‘lgani kabi bir onaning sutini emganlar ham ayolning mahramlari hisoblanadi. Zero, Rasululloh (s.a.v.) “Uylanishi nasab yo‘li sababli harom bo‘lgan ayollar va sut emishganlar ham bir-birlariga haromdirlar”, deya marhamat qilganlar. Musulmon ayollarning g‘ayridin ayollarga nisbatan avrati. Faqihlar bu xususda ixtilof etganlar. Ba’zi olimlarga ko‘ra, oyatdagi “o‘z ayollari” dan murod “musulmon ayollar”dir. Salafning ko‘pchiligi shu fikrda. Qurtubiy shunday dedilar: “Oyatdagi “o‘z ayollari”dan maqsad “musulmon ayollar”dir. Shunday bo‘lsa, mo‘min ayol mushrik, zimmiy va kofir ayol qarshisida vujudining biror joyini ochishi halol emasdir. Faqat joriyalar hukmi mustasnodir”. Ba’zi olimlar fikriga ko‘ra, nasoro (xristian) bir ayolning musulmon bir ayolni o‘pishi yoki musulmon bir ayolning mushrik bir ayolga avrat joyidan tashqari yerlarini (o‘rinlarini)
ko‘rsatishi makruhdir. Oyatdagi ayolga ehtiyojsizlar kimlar? Oyati karima ayolga ehtiyoji bo‘lmagan erkaklarni erkaklik hukmidan istisno etgan. Ayol neligini bilmagan, ayolga nisbatan xohishsiz, aqlsiz erkaklar qarshisida ziynatlarini ochishda hech bir gunoh yo‘q. Chunki, bular ayollarga yomon ko‘z bilan qaray olmaydilar. Oyatdan sahih ma’no chiqarilishi va oyat maqsadini aniqlash uchun ba’zi sahobiy, tobein va mufassirlarning oyat tafsiri xususidagi qarashlarini keltiramiz: Ibni Abbos (r.a.) fikriga ko‘ra, “ehtiyoji bo‘lmagan”dan murod ayollarga hech ehtiyoji qolmagan erkaklardir. Abu Qatoda (r.a.) fikriga ko‘ra, faqat qorin to‘ydirish uchun uyga kelgan erkaklardir. Bu xususda bir necha qarash bor. Bularning hammasi oyatdagi “ehtiyoj bo‘lmagan”lardan murod, yo erkaklik kuchini yo‘qotgan, jinsiy quvvat va xohishi so‘ngan yoki jinsiyat sohasida hech narsa tushunmaydigan aqli nuqsonli erkaklarni ifodalaydi. Ayollar necha yoshli bolalar oldida o‘ranmasliklari mumkin? Ulamolar oyatdagi “hali ayollarning yashirin joylaridan xabardor bo‘lmagan bolalar” ifodasida ixtilof etganlar. Ba’zi olimlar fikriga ko‘ra, balog‘atga yetmagan bolalar nazarda tutilgan. Ba’zi olimlar fikriga ko‘ra esa, bolaligi tufayli ayolning maxfiy bo‘lmagan joylarini farqlay olmaydigan bolalardir. Bu bolalar o‘n yoshga yetmagan bo‘lishlari kerak. Bola balog‘atga yetmagan bo‘lsa-da, ayolning maxfiy joylarini tushunsa, ayollar bunday bolalar oldida ziynatlarini ko‘rsatmasligi yanada uyg‘undir.
Ayol ovozi avratmi? Islom fitna-fasodga sabab bo‘luvchi har narsani harom qilgan. Hatto ayollar yurayotganda oyoqlarini yerga qattiq urishini ham ta’qiqlagan. Chunki, ayolning oyoq tovushi erkaknikidan farqli. Shu jihatdan erkak qalbida ayolga xohish uyg‘otadi. Haqiqatda Alloh marhamat qilmoqda: “hamda ko‘rinib turadigan boshqa ziynatlarni ko‘rsatmasinlar! ” Hanafiylar bu oyatga tayanib, ayol ovozini ham avrat ekaniga hukm etganlar. Bu oyatda ayollar oyog‘idagi taqinchoqlar ovozi taqiqlanmoqda. Ayol ovozi esa, taqinchoq ovozidan jozibalidir. Shu sababdan taqiq zaruriydir. Ba’zi mufassirlarning fikriga ko‘ra, “Bu oyat ayolning baland ovozda suhbatlashishi harom ekaniga dalolat etadi. Chunki, ayol ovozi taqinchoqlar ovozidan ko‘proq fitna uyg‘otadi. Shuning uchun bu oyat ayol ovozini ta’qiqlaganiga dalolat etgani kabi mazhabimiz ayol azon aytishini ta’qiqlagan. Erkaklik hissini uyg‘otishi bilan fitna va shubha tug‘dirishi tufayli ayol yuziga qarashning ham harom ekaniga dalolat etadi”. Imom Shofe’iy va boshqa ba’zi olimlar esa ayol ovozi avrat emasligiga hukm etganlar. Zero, ayol olish-berish qilishi, guvohlik berishi joizdir. Bu holda gapirishi, suhbatlashishi zaruriydir. Fitnadan amin bo‘lish sharti bilangina ayol ovozi avrat emas. Zero, Rasulullohning (s.a.v.) xotinlari erkaklar bilan suhbatlashar, hadis rivoyat etardilar. Shubhasiz, suhbatlashib hadis rivoyat etgan erkaklar orasida ularga mahram bo‘lmagan erkaklar ham bor edi. Bularning suhbatlariga hech bir sahobiy e’tiroz etmagan. Yana ayol qo‘llaridagi bilakuzuklari, qo‘llarini sollantirib, ko‘z-ko‘z etib, kerilib yoki nozlanib yurishlari haromdir. Tor va jozibasi rangli liboslarda ko‘chaga chiqishi, chiqayotib xushbo‘y sepishi, surishi va erkaklar e’tiborini tortadigan shaklda yurishi va suhbatlashishi nojoiz. Chunki, Alloh marhamat qilmoqda: “...Bas, sizlar (nomahram erkalarga) mayin so‘z qilmanglarki, aks holda qalbida buzuqlik bo‘lgan kimsa tama’ qilib qolur. Yaxshi (to‘g‘ri) so‘zni so‘zlangizlar! O‘z uylaringizda qaror topinglar, (ko‘chaga chiqqanlaringizda esa) ilgari jaholiyat (davri) yasanishidek yasanmangizlar...” (Ahzob surasi, 32-33-oyatlar). Fasod ko‘payishi, tarqalishi, axloqning buzilishi, erkakning harakatsizligi va g‘ayratsizligidandir. Nomusini qizg‘anmagan, asramagan kimsa musulmon bo‘lmaydi. Zero, Rasululloh (s.a.v.): “Uch sinf (guruh, tabaqa) inson borki, jannatga ham kirolmaydi, jannat hidini ham hidlay olmaydi. O‘zini erkaklarga o‘xshatgan, davomli (mast qiluvchi) ichkilik ichganlar va dayuslar”, deb marhamat qildilar. Ashobi kirom: “Dayus kim?”, deb so‘radilar. “Ahli oilasini erkaklardan qizg‘anmaydiganlardir”, deya javob berdilar Payg‘ambarimiz (s.a.v.). Musulmonlarning ruxsat so‘rash odobi “Ey iymon keltirganlar! O‘z uylaringizdan o‘zga uylarga to izn
so‘ramaguningizcha va egalariga salom bermaguningizgacha kirmangiz!. Mana shu sizlar uchun yaxshidir. Zora (bu gapdan) eslatma olsangizlar. Bas agar u (uy)larda hech kimni topmasangizlar, unda to sizlarga izn berilmaguncha ularga kirmangiz! Agar sizlarga “qaytinglar”, deyilsa, qaytib ketaveringlar! Shu sizlar uchun eng toza (yo‘ldir). Alloh qilayotgan ishlaringizni bilguvchidir. (Xususiy) maskan bo‘lmagan (mehmonxona, karvonsaroy kabi) sizlar foydalanadigan uylarga (izn so‘ramasdan) kirishlaringizda sizlarga gunoh yo‘qdir. Alloh oshkor qilayotgan narsangizni ham, yashirayotgan narsangizni ham bilur” (Nur surasi, 27-29-oyatlar). Bu oyatni keltirishimizga sabab, har bir uyda ayol bo‘lib, u turli holatlarda yurishi mumkin. Hozirgi zamonaviy uylarda ayol ko‘rinmaydigan tashqari hovlilar yo‘q, bunga imkon ham yo‘q. Shuning uchun bu oyatni ham bilib, unga amal qilish har bir musulmon erkagu ayolga farzdir. Alloh taolo mo‘min qullarini chiroyli odob bilan odoblantirar ekan, ularni eng yuksak axloqqa da’vat etadi. Birovning uyiga kirishdan oldin ruxsat so‘rash kerakligini amr etadi. Kirgach, ichkaridagilarga salom berishni buyuradi. Toki, oralarida mehr-muhabbat paydo bo‘lsin. O‘zlariga oid bo‘lmagan uylarga iznsiz kirishni ta’qiqlaydiki, ular turli mushkul vaziyatga duch kelib qolmasinlar va ichkaridagilar og‘rinmasinlar. Kirish izni va salom shubhali holat ko‘tarilib ketishiga va hurmatga sabab bo‘ladi. Izn berilmagan taqdirda ortga qaytish eshikda kutishdan, ichkariga kirish qat’iyatidan va qayta so‘rashdan xayrlidir. Uy ahlining ruxsat bermasligida bir sabab yoki noqulaylik bor, yo bir uzrlari yoki ziyoratchini munosib qarshilashlariga mone bor hol mavjud. Borilgan uyda kimsa yo‘q bo‘lsa, kirish joiz emas. Chunki, maskanlar uchun ulkan ehtirom borki, u yerga kirmoq uy ahlining ruxsat berishi bilangina bo‘ladi. Maskan bo‘lmagan, insonlar foydalanishi uchun qurilgan karvonsaroy, hammom, oshxona kabi joylarga kirish uchun ruxsat shart emas.
siqmayman, bir ayolga nima desam, yuz ayolga o‘tadi”, dedilar”. Hazrati Oysha onamiz marhamat qiladilar: “Allohga qasamki, Rasulullohning (s.a.v.) qo‘llari biror ayolning qo‘llariga tegmagan. Rasululloh (s.a.v.) ayollarga so‘z orqali bay’at etardilar”. Mufassir Ali as-Sabuniy bu hodisalarni shunday sharhlaydilar; Barcha rivoyatlar Payg‘ambarimiz (s.a.v.) na bay’atda, na boshqa joyda ayollar bilan musofaha etmaganini (qo‘l berib ko‘rishmaganini) ko‘rsatadi. Gunohdan ma’sum bo‘lgan Rasulullohning (s.a.v.) bu harakatlari biz ummatlariga bir irshoddir. Allohning Rasuli tohir, nazih va pok zot bo‘la turib, bay’atdek muhim voqeada ayollar qo‘lini ushlamadilar, boshqa erkaklar begona ayol qo‘lini tutishlari muboh bo‘lishi mumkinmi?! U erkaklar shahvatdan amin va fitnadan salim emasdirlar. Shayton ichlarida qon kabi kezmoqda. Bizning asrimiz va Payg‘ambarimiz (s.a.v.) yashagan davr orasidagi farq osmon bilan yerchalik. Davrimizning ekologik muammolari, yer yuzining juda ko‘p davlatlaridagi iqtisodiy tanglik, buning natijasida insonlarning ma’naviy holatlari va boshqa turli sabablarga ko‘ra xilma-xil kasalliklar ham ko‘payib bormoqda. Masalan, o‘rta asrlarda ayollar uyga doya chaqirib tug‘salar, hozir bunday qilish ona va bola uchun jiddiy xavf tug‘diradi. Tug‘ruqxonalarda doyalar kechayu-kunduz ishlashlari kerak. Albatta, u yerda u yoki bu kasb egasi bo‘lgan erkaklar ham ishlashlari tabiiy. Shunday sharoitda ayol kishi nima qilishi kerak? Bunga to‘rt mazhabda javob yo‘q. Bu borada shaxsiy fikrimiz bo‘lishiga qaramay, savolni hurmatli ulamolarimiz ijtihodlariga qoldirsak. Uyga xotinsifat erkaklar kiritilmaydi Islomiy uy pok va go‘zaldir. U yerga ayolsifat erkaklar va erkaksifat ayollar kiritilmaydi. Shuning uchun Payg‘ambarimiz (s.a.v.) ayoldek harakat qilgan erkaklarni va erkakdek harakat qilgan ayollarni la’natlaganlar va: “Ularni uylaringizdan chiqaring!”, deganlar. O‘zlari bundaylarni uylaridan chiqarganlari kabi, hazrat Umar (r.a.) ham chiqarganlar. Hazrat Oysha (r.a.) jonli bir voqeani so‘zlaydilar: “Madinada ayolsifat bir odam bor edi. Ayolga ehtiyoji yo‘q hisoblanardi. Ora-chora Payg‘ambarimizning (s.a.v.) xotinlari yoniga kelib turardi. Bir kuni Rasululloh (s.a.v.) ichkari kirdilar. U xotinlaridan birining yonida so‘zlardi: “Oldindan qaralsa, qornida to‘rt, ortdan qaralsa, sakkiz buklangan ko‘rinadi”. Shundan so‘ng, Rasululloh (s.a.v.) xotinlariga: “Ko‘rdingizmi, bunday-bunday narsalarni biladi. Endi yoningizga hech kelmasin”,-dedilar”. Bir kun Rasullullohning (s.a.v.) huzurlariga qo‘liga xina qo‘ygan ayolsifat bir kishini keltirdilar. “Bu nima ish qildi?”, deb so‘radilar. Sahobalar: “Yo Rasululloh, bu xotinlarga o‘xshashga harakat qiladi”, deyishdi. Rasululloh u odamni Noki o‘rmoniga surgun qilishni buyurdilar. “Uni o‘ldiraylikmi yo Rasululloh”, deganlarida, Rasululloh (s.a.v.) marhamat etdilar: “Alloh meni namoz o‘qiganlarni o‘ldirmoqdan man etdi”.
Balog‘atga yetgan qiz qarindoshlar bir o‘rinda yotadimi? Islom dini (oxirgi chegara sifatida) o‘n yoshga kirgan qiz bolalarning erkak qarindoshlari tugul, hatto qiz qarindoshlari bilan bir o‘rinda yotmasligini amr etadi. Bu diniy buyruqdan maqsad – qiz bola nomusini himoya qilmoqdir. Hayz – odat ko‘rish Hayz ham ayol organizmiga xos holat bo‘lib, uni bilish Islomda muhim ahamiyat kasb etadi. Hayzning odat ko‘rish, oy ko‘rish, nopoklik, betahoratlik, benamozlik kabi nomlari bor. Hayz ilmini o‘rganish ayollarga farzi ayndir. Hamda eng muhim masalalardandir. Imomi Muhammad hayz haqida alohida bir kitob yozganlar. Chunki poklik, namoz, ro‘za, Qur’on o‘qish, e’tikof, haj, balog‘at, jinsiy munosabat, ajrashish, idda kabi bir necha ibodatlar hayzga bog‘liqdir. Nifos Nifos: lug‘atda – ayol ko‘zi yorishi ma’nosida kelgan. Shariatda esa, bola yoki bolaning ko‘p qismi – (hatto a’zolari parcha-parcha bo‘lsin) chiqqandan so‘ng ayol rahmi (bachadon)dan kelgan qondir. Bolaning oz qismi chiqqandan so‘ng qon kelsa, nifos emasdir. Ayol tahorat olib namozini o‘qiydi. Ruku’ va sajdaga iloji bo‘lmasa, imo-ishora bilan o‘qiydi. Kechiktirmaydi, tark etmaydi. – Ko‘z yorigan ayol hech qon ko‘rmasa nifosli bo‘ladimi? – Ha, nifosli bo‘ladi. Bolani tabiiy tug‘ib, rahmi (bachadoni)dan qon kelgan taqdirda nifoslidir. Chunki, ko‘z yorigach qon rahmidan chiqqandir. Qon qornidan, ya’ni kesilgan joydan kelsa, nifos emas, yaralidir. Nifos – tug‘ishdan keyin oqadigan qondir. Ko‘z yorigan holda qon ko‘rmagan ayol g‘usl qilishi shart emas. Bu Abu Yusuf hazratlarining qarashi28 . Imom Muhammad hazratlaridan ham shunday rivoyat bor, faqat bu ayolga tahorat olish vojib. Chunki, bola bilan birga ifloslik ham chiqqan. Imom A’zam Abu Hanifa hazratlariga ko‘ra, bunday ayolning g‘usl etishi zarur. Olimlarning ko‘pchiligi shu qarashni qabul qilgan. Ayollar ko‘radigan qon ikki xil 1. Sahih qon – hayz muddatidan: 3 kundan oz, 10 kundan ko‘p bo‘lmagan haqiqiy
6. Sariq, ba’zilari pilla sariqligida, ba’zilari somon rangida, ba’zilari tish sariqligida bo‘lishi aytilgan. Ammo e’tiborlisi: ilk ko‘rgan paytdagi rang o‘zgarishiga e’tibor qilinadi. Masalan, ayol oq rangda bir oqindi ko‘rdi-yu, qurigach sarg‘ayishi mumkin. Yoxud qirmizi yoki sariq ko‘radi, qurigach oqaradi (keyingi holi e’tiborsiz). Agar ayol bo‘z ustida yangi, tiniq, tomchilagan bir oqlik ko‘rsa va bu quriganda sariqlashsa, uning hukmi oq hukmidadir. Hayz muddatidagi qonlarning barchasi hayzni bildiradi. Oqindining oqarishi bilan hayz tugagan bo‘ladi. Mazhablarga ko‘ra odatlar muddati Hanafiylarga ko‘ra: 9 yoshdan 50-55 yoshlargacha ko‘rilgan qon – hayzdir. Bu yoshdan avvalroq odatdan to‘xtaydiganlar ham bor. Shofe’iylarga ko‘ra: qat’iy muddat yo‘q. Iqlimga qarab o‘zgaradi. Faqat 62 yoshdan keyin to‘xtashi g‘olib (ustun)dir. Ba’zi ayollarda odat kunlari sobit emas. Doimo o‘zgaradi. Masalan, bir oy 5 kun, boshqa oyda 6 kun odat ko‘rishlari mumkin. Bu holda ehtiyotlik bilan amal qilish lozim bo‘ladi. Shundayki, bu ayol 6 kun bo‘ldimi, cho‘milib-yuvinib namozlarini o‘qiydi, ramazon to‘g‘ri kelsa, ro‘zasini tutadi. Chunki, bu 6 kundagi qonning istihoza (xastalik) bo‘lish ehtimoli bor. Faqat 6 kun chiqmaguncha (tugamaguncha) jinsiy munosabat qilinmaydi. Ajrashgan bo‘lsa, iddati bitgan hisoblanmaydi. Zero, bu 6 kundagi qon hayz bo‘lishi ham mumkin. Keksa ayollarda odat to‘xtashining aniqlanishi Odat qoni, umuman, 45-50-55 yoshlarda to‘xtaydi. Bunga odatdan qolish davri (menopaz) deyiladi. Menopaz: ayol vujudida to‘l homila tuxumlarini yetishtirishning to‘xtash davridir. Menopaz sababi nima? Ayol keksaya boshlagach, tuxum yetishuvi ozayib, garmon ishlab chiqish to‘xtaydi. Shunda ayolning buzilgan tuxumlarining ziyodasi tashqariga chiqishga, demak oy ko‘rishga zarurati qolmaydi. Odatlar siyraklashib, bora-bora to‘xtaydi. Menopaz davrining muddati: bu mavzuda ma’lum bir qoida yo‘q. 10 yil, 5 yil yoki ozroq. Menopaz davriga bosh unsurlar; ayolning ruhiy va jismoniy ahvoli, jinsiy munosabatlar, sog‘lik va garmonlar holati, barcha a’zolarning ishlash hollari, yashash va hayot kechirish tarzi ta’sir qiladi. Har bir ayolning o‘ziga xos organizmiga ko‘ra, odat qoni bu yoshlardan avval yoki so‘ng ham to‘xtashi mumkin. Lekin ko‘pchilik ayollarda 50-55 yoshlarda odat to‘xtaydi. Homila umidi va ehtimoli qolmagani qabul etiladi. Bu yoshdan so‘ng ayoldan kelgan qon shar’an hayz sanalmaydi, istihoza (uzr)dir.
haromdir. Hatto Masjidi haramga kirib tavofni boshlagach, odati boshlansa ham Ka’ba tavofi halol emasdir. Ka’ba tavofida pok bo‘lmoq vojibdir. Hayz holida bo‘lgan ayol tavofdan boshqa hajning barcha ruknlarini bajarishi mumkin. Hajning farzlaridan bo‘lgan ziyorat tavofini majburiy o‘laroq hayzdan tozalanguncha kechiktiradi. Zero, bu tavofni ma’naviy nopoklik holida bajargan ulkan gunoh orttirgan bo‘ladiki, bir tuya yoki sigir kabi katta mol qurbon qilishi zarur. Hazrati Oysha (r.a.) marhamat qiladilar: “Rasululloh (s.a.v.) bilan birga chiqdik. Maqsadimiz haj qilmoq edi. Sarif degan joyga borganimizda hayz bo‘ldim. Yig‘larkanman Rasululloh (s.a.v.) yonimga kirdilar va: – Nima qildi, hayz bo‘ldingmi?, – deb so‘radilar. – Ha, – dedim. Payg‘ambarimiz (s.a.v.): – Bu, Alloh taolo ayollarga xos qilgan bir xususiyat. hajning Baytulloh tashqarisidagi barcha talablarni o‘rinlat,– dedilar. Rasululloh (s.a.v.) keyinroq xotinlari uchun bir sigir qurbon qildilar”. Bir ayol oy ko‘rgan (hayz) holida ehromga kirarkan, haj sunnatlaridan bo‘lmish g‘usl qilishi mumkin. Zero, bu g‘usl vujud pokligi uchundir. Nifos (nifosli) bo‘lsa ham g‘usl qiladi. Faqat Masjidi Sharifga kirishi joiz emas, tavofni kechiktiradi. Bu mavzuda hazrati Oyshadan (r.a.) qilingan rivoyatlarda aytiladi: “Umays qizi Asmo Muhammad ibn Abu Bakrni (haj yo‘lida) Zulxulayfaga yaqin Hudaybiya sulhi (bitimi) tuzilgan daraxt yonida tug‘di. Shundan so‘ng Payg‘ambarimiz (s.a.v.) Abu Bakrga Asmo g‘usl etib, shundayligicha talbiya aytishini amr etdilar”. Bir ayol farz bo‘lgan bu ziyorat tavofini qilgach, oy ko‘rsa, undan (zimmasidan) vido – ayriliq tavofi tushadi. Va tark etgani uchun hech narsa lozim emas. Bir ayol hayit (bayram) kunlarida ziyorat tavofini yoki uning ko‘pini bajaradigan vaqt toza bo‘la turib, tavofni tark etadigan bo‘lsa, o‘sha ayol jazo (kafforat) sifatida bir qurbonlik qilishi lozimdir. Agar qurbon xayitining birinchi, ikkinchi, uchinchi kunlari poklanmagan bo‘lsa, tavofni keyinga qoldirgani sababli o‘ziga hech narsa lozim emas. Shu bilan birga, agar haj farzlaridan bo‘lgan bu tavofni yoki uning ko‘pini bajaradigan qadar muddat toza bo‘lgan bo‘lsa va o‘sha kunlarda bu tavofni qilmagan bo‘lsa, kechiktirganligi sababli bir qo‘y yoki bir echki qurbonlik qilishi lozim bo‘ladi. Chunki, vojibni uzrsiz tark etmoqda. Agar ayol ehromdalik paytida odat ko‘ra boshlasa, g‘usl etadi va hajning barcha ruknlarini erkak kabi bajarishi mumkin, faqat bu holda (hayzli) ziyorat tavofini ado etolmaydi (keyinga qoldiradi, kechiktirgani uchun qurbonlik qilishi ham lozim emas). Kechiktirishga to‘siqlar – sabablar bo‘lsa, masalan, hajga birga borgan safardoshlari kutmasdan ketadigan bo‘lsalar, mone bo‘lgan taqdirda tavofni ado etib, jazo sifatida bir tuya qurbon qilishi mumkin. Tavba qilib, istig‘for aytadi yoki ziyorat tavofini keyin qiladi.
Дата: YAKSHANBA, 2011.06.12, 12:32 | Сообщение # 685
Группа: Удаленные
fasini ado eta oladi. Muzdalifada duo qilib, Minoda shaytonga tosh otishi mumkin va bunga mone’lik yo‘q. Faqat Masjidi Harom va boshqa jome’larga kirolmaydi. Shuning uchun Ka’bani tavof etish haromdir. Shofe’iy mazhabida qilingan tavof sahih emasdir. Hanafiy mazhabiga ko‘ra, sahih bo‘lsada, tahriman makruhdir. Jazo sifatida bir tuya so‘yish lozim. Hayzli va nifosli ayolga vido tavofining hukmi Makka tashqarisidan kelganlar uchun bu tavofni qilmoq vojibdir. Makkadan ajralganda oy ko‘rgan va nifos bo‘lganlarga vojib emas. Chunki, ayollar bunday hollarda masjidga kirishlari harom.
Дата: YAKSHANBA, 2011.06.12, 12:32 | Сообщение # 686
Группа: Удаленные
Tib ilmining bu mavzudagi tavsiyalari Oy ko‘rganda ichki kiyimlar va badan tozaligiga e’tibor qilish lozim. Bu holdagi ayol kunda yuvinishi, pardoz qilishi bilan birga vujudining pokligiga ham ko‘proq diqqat qilishi kerak. Bir ayol mustasno hadislarda bir necha bor, faqat me’yoriy (normal) vaqtlarda kunda bir marta tanosil a’zosini yaxshilab yuvish majburiyatidadir. Yuvinmasdan avval bo‘shanishida o‘zi uchun yengillik bor. Tanosil a’zosiga upa, imkoni bo‘lsa, lavanda gulidan tayyorlangan xushbo‘y (malham) surishi lozim. Chunki, lavanda guli vujud hidini eng yaxshi bekituvchi vositadir. Ayol odat ko‘rish vaqtini unutib qo‘ysa Islomda har bir ayol hayz, nifoslik va poklik kunlarini, bularning hisobini, muddatini bilishi kerak. Agar din xususida diqqatsizlik, e’tiborsizlik va loqaydligi tufayli bunday jiddiy va muhim masalalarga beparvo holda ahamiyat bermaydigan, umrini maydachuyda ishlar bilan band qilib, shu sababli odat vaqtlarini unutadigan bo‘lsa, buning mas’uliyati, hisob va jazosi juda katta va og‘ir bo‘ladi (Xudo saqlasin). Behushlik va jinnilik sababli unutib, amal qilmaydiganlar, albatta bu hukmdan mustasnodirlar. Qoida: Hayz ma’lum bo‘lgan ayol qoni davom etganini yoki hayz kunlarining sanog‘i tamom bo‘lib-bo‘lmagani xususida shubhaga tushsa va yoxud hayz o‘rnida va davriy aylanishida ikkilansa, o‘ylab ko‘radi; fikri nimaga qanoat qilsa, o‘shanga qaror qiladi. Agar qanoat hosil qilmasa, toza yoki hayzli bo‘lgani haqida aniq hukm etilmaydi. Lekin ehtiyotlik bilan harakat etiladi. Bu holda ayol hayzli holatlarda ta’qiqlangan ishlarni qilmaydi va har vaqt uchun yangidan tahorat oladi. Ayolning xar namoz vaqti uchun tahorat olishi faqat tozalik uchun bo‘lmay, hayzli bo‘lishi ehtimoli uchun hamdir. Bu taqdirda namoz o‘qish bilan o‘qimaslik halol va harom xususida teng bo‘ladi. Mavzu namozdek muhim ibodat haqida bo‘lgani uchun ehtiyotga rioya qilinadi va ayol namozini o‘qiydi. Chunki, zimmasida namoz qarz bo‘lib qolishidan ko‘ra, o‘qilgani yaxshi (xayrli)roqdir. Ayol hayz bilan tozalik orasida va tozalikka kirib-kirmaganiga (hayzdan chiqibchiqmaganiga) ikkilansa, har namoz uchun yuvinadi. Ayolning har namoz uchun yuvinishi o‘sha onda hayzdan chiqib, tozalikka kirishi joiz ekanidandir. Bunday holdagi ayol g‘ayri muakkada sunnatlarini, masjidga kirishni va jinsiy munosabatni tark etadi. Mushafga tegmaydi, nafl ro‘za ham tutmaydi. Tilovat sajdasini eshitishi bilan sajda qilsa, qarzi tushadi. Chunki, o‘zi toza bo‘lsa, sajdaning adosi sahihdir. Toza bo‘lmasa, zotan, vojib emasdir. Hayz kunlarini, muddatini unutgan ayollar ramazonda ro‘zalarini ehtiyotlik bilan tutadilar va ikkilanganlari tufayli ramazondan keyin hayz muddati – 10 kunning ikki misli 20 kun o‘laroq ro‘zalarining qazosini ado etadilar. Bu 20 kun tutishlari ehtiyotan va shubhani ketkizmoq uchundir
Дата: YAKSHANBA, 2011.07.03, 17:19 | Сообщение # 696
Группа: Удаленные
Keyin qizlar silayam bu mavzuni oddiy bowqa mavzulaga o'xwatib chat qib tawamasdan,muslima qizlaga maslahat berila,so'rela javob beriwadi,mavzuniyam qadrini yo'q qimasdan.
Дата: YAKSHANBA, 2011.07.03, 20:16 | Сообщение # 699
Группа: Удаленные
Avvalgi Muslimalar sahifasi bilan hozirgisi umuman bir biriga o'xshamay qolgan. Sulaymon o'ldi,devlar qutuldi deganday darrov bu yerni ham bo'lar bo'lmas gaplar bilan to'ldiribsizlar. Nisha dugonamdan tashqari yana muslimalar bormi gaplashib,nimadir oladigan. Fayzi uchibdi ,bölmasa bir ajoyib mavzu bu. Muslima qizlar bo'lsa kirsin. Savol javobni o'zim qo'ldan kelgancha boshlab beraman.