
— Нимани ўргатиб ва ўрганиб бўлмайди?
Дедим:
— Хар бир мавжудот муҳтож бўлган нарса недур? Деди: — Меҳр. Дедим: — Кўздан хам ўткиррок нарсачи? Деди: — Инсонларнинг «қалб кўзлари». Дедим: — Инсон ким эрур? Деди: — Умри давомида инсонни тушунишга ҳаракат килиб ўтадиган онгли мавжудот. Дедим: — Хаёт нима? Деди: — Кишиларнинг бутун амаллари битилган, хоҳласа-хоҳламаса, ҳар куни бир варағи йиртиб олинадиган умр дафтари. Дедим: — Қалб амри нима? Деди: - Дилдан отилиб чиққан садо Дедим: — Нимани баҳолаб бўлмайди? Деди: — Эзгу амални, камтарликни, садоқатни... Дедим: — Эзгу амал нима? Деди: — Қалб, тафаккур ва вужуд муштараклигида амалга оширилган ҳаракат. Дедим: — Инсондан нима қолади? Деди: — Ўчмасиз... агар у инсондек бўлса. Дедим: — Ор нима, номус нима? Деди: — Инсондаги эт ила тирноқ каби ажралмас олий фазилатлар. Дедим: — Дунё нима? Деди: — Қувса қочадиган, қочса қувадиган, ҳеч қачон етиб бўлмайдиган, ҳеч қачон тўйиб бўлмайдиган, ҳеч қачон дўстлик қилмайдиган бевафо ёр. Дедим: — Меҳр-оқибат нима? Деди: — Инсонни инсон даражасида ушлаб тургувчи улуғ фазилат. Дедим: — Севги нима? Деди: — Бировга бериб бўлмайдиган, пулга топилмайдиган, факат дил амрига қулоқ соладиган нодир туйғу. Дедим: — Инсонга ҳамиша камлик қиладиган ҳислатлар нималар? Деди: — Улар учта: билим, одоб, фаҳму фаросат. Дедим: — Уларга эришиш йўллари қандай? Деди: — Билимга киши ўз меҳнати орқали етишади, одобга — билим, ота-она ва устозлар кўмагида эришилади. Фаҳм-фаросат фақатгина ато этилади! Дедим: — Нимани ўргатиб ва ўрганиб бўлмайди? Деди:
— Соддадилликни ...
KAMIGA QIZIQARLI MA`LUMOTLAR
Mayakovskiyning miyasini magnitofonga o‘xshatishadi. U katta-katta she'rlarni ham bir o‘qishda yod olarkan. Uchrashuvlarda o‘zi yozgan dostonlarni yoddan o‘qir ekan. *** Atoqli o‘zbek shoiri Maqsud Shayxzoda oliy maktabda ma'ruza o‘qirdi. U kishi ashaddiy kashanda edi. Shuning uchun institut rektorining maxsus buyrug‘i bilan Shayxzodaga dars paytida chekishga ruxsat berilgan edi. *** Sadriddin Ayniy zabardast yozuvchi, olim va dong taratgan pazanda edi. U kishi pishirgan nisholda bilan holvani manaman degan oshpazlar havas qilardi. *** Buyuk olim Mendeleev ilmiy ishlaridan bo‘sh vaqt¬larida chemodan yasab sotar, shu yo‘l bilan ro‘zg‘or tebratar edi. *** Mashhur o‘zbek shoiri G‘afur G‘ulom yaxshigina rassom edi. U dutor chalganda yuraklarni sel qilar, tojik, tatar, qozoq, ozar tillarida bemalol gaplashardi. *** Frantsuz yozuvchisi Emil Zolya asosan kechasi ishlardi. U uyqusini qochirish uchun har kuni uch-to‘rt litrgacha kofe ichar ekan. *** Ernest Heminguey nihoyatda mergan bo‘lgan deyishadi. U bahs o‘ynab bir odamning og‘zida tutab turgan sigaretni otib tushirgan ekan. *** Amerika prezidenti Ruzvelt o‘ta ko‘ngilchan va madaniyatli kishi edi. U yangi yilga bag‘ishlangan ziyofatda bir yo‘la 1800 mehmonning qo‘lini siqib tabriklabdi. *** Rus olimi Pavlov o‘lim to‘shagida yotar ekan, o‘zi saboq beradigan talabalarni chiqartiribdi. U o‘limi qay tariqa kechayotganini birma-bir aytib turibdi: "Ana, oyoqlarim muzlay boshladi, ana, qo‘llarim uvishdi, nafas yetmayapti..." Talabalar yozib ulgurmay buyuk olim jon beribdi.
|